Αστάθεια του ώμου - Εξάρθρωση Ώμου
Πώς προκύπτει η αστάθεια του ώμου (εξάρθρωση ώμου); Αιτίες και Αντιμετώπιση
Αστάθεια του ώμου έχουμε στις περιπτώσεις όπου για διάφορους λόγους ο ώμος δεν μπορεί πλέον να κρατηθεί στη φυσική του θέση.
Εξάρθρωση ώμου – με ή χωρίς εξωτερική βία
Όταν συμβαίνει μια εξάρθρωση ώμου, η κεφαλή του βραχιονίου γλιστράει συνήθως προς τα εμπρός πέρα από το μπροστινό χείλος της γλήνης και παγιδεύεται εκεί. Πρόκειται για επώδυνη κατάσταση, και τις περισσότερες φορές ο ώμος πρέπει να επανέλθει στη θέση του (αναταχθεί) με νάρκωση σε νοσοκομείο.
Όταν ο ώμος έχει εξαρθρωθεί βίαια μιλάμε για τραυματική εξάρθωση του ώμου.
Κάτι τέτοιο μπορεί να συμβεί μετά από μία πτώση πάνω στο τεντωμένο χέρι ή έναν τραυματισμό κατά την άθληση. Όταν ο ώμος έχει εξαρθρωθεί χωρίς εξωτερική βία μιλάμε για μη τραυματική εξάρθωση του ώμου (ή ατραυματική εξάρθωση του ώμου)
Περιπτώσεις και επιλογές θεραπείας
Αστάθεια ώμου λόγω τραυματικής εξάρθρωσης
– Μετατραυματική αστάθεια ώμου
Πολύ συχνά, κατά την εξάρθρωση ιστός αποσπάται από το μπροστινό χείλος της γλήνης. Ο ιστός αυτός αποτελείται από έναν σταθερό δακτύλιο ινώδους χόνδρου, ο οποίος αυξάνει το μέγεθος της γλήνης τόσο, ώστε η κεφαλή του βραχιονίου να μπορεί να διατηρήσει τη θέση της. Στην ορθοπεδική η ιατρική ονομασία γι’ αυτόν τον δακτύλιο ινώδους χόνδρου είναι επιχείλιος χόνδρος.
Όταν ο επιχείλιος χόνδρος του ώμου δεν επουλωθεί στη σωστή θέση μετά από έναν τραυματισμό, σε κάποιες κινήσεις ο ώμος δεν μπορεί πλέον να σταθεροποιηθεί σε όλες τις θέσεις.α
Εσείς, ως ασθενής, έχετε την αίσθηση ότι ο ώμος σας σε ορισμένες θέσεις η στο σύνολό του είναι ασταθής, και αποφεύγετε όσο μπορείτε τις κινήσεις που σας είναι δυσάρεστες (apprehension). Σε περιπτώσεις εκτεταμένης αστάθειας του ώμου, ακόμη και πολύ μικρές κινήσεις ενδέχεται να προκαλέσουν νέα εξάρθρωση ώμου ( μετατραυματικό εξάρθρημα ώμου/ μετατραυματικό υποτροπιάζων εξάρθρημα ώμου ). Για να συμβεί αυτό, αρκεί π.χ. να τραβήξετε το κάθισμα του αυτοκινήτου προς τα εμπρός ή να κάνετε κάποια ακατάλληλη κίνηση στον ύπνο σας. Αν η αστάθεια του ώμου είναι μικρότερου βαθμού, ενδέχεται να προκύψει μόνο υπεξάρθρημα (μερική παρεκτόπιση).
Αστάθεια του ώμου χωρίς προηγούμενο ατύχημα
– Μη τραυματική αστάθεια ώμου ή ατραυματική αστάθεια ώμου
Η αστάθεια του ώμου δεν προκύπτει πάντοτε ως αποτέλεσμα ατυχήματος. Στον ειδικό στις παθήσεις του ώμου ορθοπεδικό χειρουργό Δρ. Χάρη Γεωργούση προσέρχονται και ασθενείς, στους οποίους η εξάρθρωση του ώμου γίνεται χωρίς τραυματική επίδραση. Στους ασθενείς αυτούς, ο ώμος συνήθως δεν χρειάζεται ιατρική ανάταξη, αλλά επανέρχεται ξανά στη θέση του από μόνος του.
Αιτία για μια τέτοιου τύπου (ατραυματική) αστάθεια του ώμου συνήθως με επαναλαμβανόμενες εξαρθρώσεις (υποτροπιάζον εξάρθρημα ώμου) είναι ένας υπερβολικά χαλαρός αρθρικός θύλακας, εντός του οποίου η κεφαλή του βραχιονίου μπορεί εύκολα να γλιστρήσει έξω από το χείλος της γλήνης και πάλι πίσω. Το αποτέλεσμα είναι σε κάθε περίπτωση το ίδιο – ο ώμος είναι ασταθής και πολλές κινήσεις εκτελούνται με δυσκολία ή είναι αδύνατες.
Τραυματική εξάρθρωση του ώμου
– Η ιατρική αντιμετώπιση: συντηρητική ή επεμβατική;
Μετά από ένα εξάρθρημα ώμου η συντηρητική θεραπεία περιλαμβάνει ακινητοποίηση 2-3 εβδομάδων με νάρθηκα. Μετά ακολουθεί η σταδιακή κινητοποίηση. Δεδομένου ότι μετά από μια πρόσφατη τραυματικής αιτιολογίας εξάρθρωση του ώμου η πιθανότητα νέας εξάρθρωσης (επαναπαρεκτόπισης) σε ασθενή ηλικίας 20 ετών ανέρχεται περίπου στο 90%, στις περισσότερες περιπτώσεις η κατάλληλη αντιμετώπιση είναι η χειρουργική. Πρόκειται για μια σχετικά μικρή ορθοπεδική επέμβαση στον ώμο, η οποία μπορεί να διεξαχθεί αρθροσκοπικά.
Αστάθεια του ώμου / υποτροπιάζον εξάρθρημα ώμου
– H ιατρική αντιμετώπιση: συντηρητική ή επεμβατική;
Η ατραυματική αστάθεια του ώμου (αστάθεια του ώμου μη τραυματικής αιτιολογίας) και η μερική αστάθεια του ώμου αντιμετωπίζονται αρχικά πάντα συντηρητικά, κυρίως με κινησιοθεραπεία, με στόχο την ενδυνάμωση και την ανάπτυξη δευτερευόντων σταθεροποιητών του ώμου, όπως είναι π.χ. το περιμετρικό μυϊκό σύστημα.
Στην μετατραυματική αστάθεια του ώμου (τραυματικής αιτιολογίας αστάθεια του ώμου), η συντηρητική θεραπεία δεν είναι τόσο απλό ζήτημα, δεδομένου ότι δεν είναι καθόλου ή σχεδόν καθόλου εφικτό να επανέλθουν και να επουλωθούν οι τραυματισμένες δομές στη σωστή θέση με την ακινητοποίηση του ώμου.
Η κινησιοθεραπευτική ενδυνάμωση των μυών συνήθως δεν είναι αρκετή για να σταθεροποιήσει τον ώμο. Στις περιπτώσεις όπου η αστάθεια του ώμου γίνεται χρόνια, δηλαδή συμβαίνουν τουλάχιστον 2 ή περισσότερες νέες εξαρθρώσεις (υποτροπιάζον εξάρθρημα ώμου), με τη συντηρητική θεραπεία μια νέα εξάρθρωση είναι σχεδόν αναπόφευκτη! Εδώ μόνο η χειρουργική αντιμετώπιση μπορεί να βοηθήσει, δηλαδή να σταθεροποιήσει τον ώμο.
Εξάρθρωση ώμου και Αστάθεια του ώμου
(Υποτροπιάζον εξάρθρημα ώμου)
– Τι συμβαίνει σε μια χειρουργική αρθροσκοπική επέμβαση στον ώμο;
Συνήθως, η χειρουργική επέμβαση για μια πρόσφατη, τραυματικής αιτιολογίας αστάθεια του ώμου μπορεί να διεξαχθεί αρθροσκοπικά. Στο πλαίσιο αυτό, στο οστέινο χείλος της ωμογλήνης τοποθετούνται άγκιστρα ραμμάτων. Τα ράμματα οδηγούνται μέσω του επιχείλιου χόνδρου που έχει αποσπασθεί από στο οστέινο χείλος της ωμογλήνης. Με αυτόν τον τρόπο, οι αποσπασμένες δομές (συνήθως μόνο ο επιχείλιος χόνδρος και οι συνοδοί σύνδεσμοι) στερεώνονται και πάλι ανατομικά, δηλαδή στη σωστή θέση, στην ωμογλήνη.
Αν ο ώμος έχει υποστεί τραυματισμό που στο παρελθόν και οι αποσπασμένες δομές έχουν “αναζητήσει” δική τους θέση, η εσφαλμένη / μη ανατομική αυτή θέση μπορεί κάποιες φορές να διορθωθεί με αρθροσκοπικά όργανα. Σε ασθενείς με επαναλαμβανόμενες εξαρθρώσεις (υποτροπιάζον εξάρθρημα ώμου), δηλαδή χρόνια αστάθεια του ώμου, το σχήμα του τραυματισμού είναι πιο πολυσύνθετο, δηλαδή ενδέχεται να έχουν προσβληθεί περισσότερες δομές (επιχείλιος χόνδρος, σύνδεσμοι, θύλακας , οστέινες δομές / οστέινο χείλος γλήνης, τένοντες στροφικού πετάλου), πράγμα που σημαίνει ότι όλες οι τραυματισμένες δομές θα πρέπει να αντιμετωπισθούν χειρουργικά.
Και σε αυτές της περιπτώσεις εφαρμόζεται πρώτα η αρθροσκόπηση με αξιολόγηση των τραυματισμών και ακολουθεί η αποκατάσταση των τραυματισμένων ιστών και δομών στην ίδια συνεδρία αρθροσκοπικά ή εφόσον κρίνεται απαραίτητο με την διαδικασία mini-open (ελάχιστα επεμβατικά ανοιχτά).
Στόχος είναι με την χειρουργική ανατομική αποκατάσταση των τραυματισμένων δομών, να επιτευχθεί σταθερότητα του ώμου με πλήρη κινητικότητα, λειτουργικότητα και ικανότητα για άθληση.
Σε ασθενείς με αστάθεια του ώμου που έχουν υποβληθεί σε (πολλαπλές) ανεπιτυχείς επεμβάσεις και στους οποίους υφίσταται μεγάλης έκτασης οστικό έλλειμμα στο χείλος της γλήνης, μπορούν να χρησιμοποιηθούν και μη ανατομικές χειρουργικές μέθοδοι (bone or bone block procedures) για την επίτευξη της σταθερότητας της άρθρωσης (π.χ. επέμβαση κατά Bristow-Latarjet).
Μετά την επέμβαση, ο ώμος θα πρέπει να ακινητοποιηθεί για 3 εβδομάδες με τη βοήθεια ειδικού νάρθηκα του ώμου. Με αυτόν τον τύπο νάρθηκα ο ώμος μπορεί να κινητοποιηθεί άμεσα . Το πλεονέκτημα είναι ότι ο νάρθηκας αυτός μπορεί να αφαιρεθεί κατά το ντύσιμο ή το ντους. Τον υπόλοιπο χρόνο, παραμένει στη θέση του.
Από την 4η εβδομάδα, ο ώμος κινητοποιείται μέχρι την οριζόντια θέση. Η ακινητοποίηση με τον νάρθηκα ώμου εξακολουθεί να εφαρμόζεται τη νύχτα. Από την 7η εβδομάδα πραγματοποιείται κινητοποίηση σε όλα τα επίπεδα, και ο νάρθηκας ώμου μπορεί να καταργηθεί.
Aντιμετωπίζεται πρόβλημα αστάθειας στον ώμο σας ;
Έχετε πόνο στον ώμο σας ή ενοχλήσεις;
Για την καταλληλότερη αντιμετώπιση της δική σας περίπτωσης, το καλύτερο που έχετε να κάνετε είναι να συζητήσετε τις εναλλακτικές με τον ειδικό στις παθήσεις του ώμου ορθοπεδικό χειρουργό Δρ. Χάρη Γεωργούση, στη Θεσσαλονίκη, την Αθηνά, το Ντίσελντορφ Γερμανίας ή από απόσταση με Βιντεοκλήση.
